سید محمدحسین بهجت تبریزی (زاده ۱۲۸۵ - درگذشته ۱۳۶۷) متخلص به شهریار (پیش از آن بهجت تبریزی) شاعر ایرانی اهل تبریز بود که به زبان‌های ترکی آذربایجانی و فارسی شعر سروده است.[۱] وی در تبریز به‌دنیا آمد و بنا به وصیتش در مقبرةالشعرای همین شهر به خاک سپرده شد. ۲۷ شهریور را «روز شعر و ادب فارسی» نام‌گذاری کرده‌اند. وجه تسمیه این نام گذاری سالروز درگذشت شهریار است.

مهم‌ترین اثر شهریار منظومه حیدربابایه سلام (سلام به حیدربابا) است که از شاهکارهای ادبیات ترکی آذربایجانی به‌شمار می‌رود و شاعر در آن از اصالت و زیبایی‌های روستا یاد کرده‌است. این مجموعه در میان اشعار مدرن قرار گرفته و به بیش از ۸۰ زبان زندهٔ دنیا ترجمه شده است.[۲]

شهریار در سرودن انواع گونه‌های شعر فارسی -مانند قصیده، مثنوی، غزل، قطعه، رباعی و شعر نیمایی- نیز تبحر داشته‌است. اما بیشتر از دیگر گونه‌ها در غزل شهره بود و از جمله غزل‌های معروف او می‌توان به «علی ای همای رحمت» و «آمدی جانم به قربانت» اشاره کرد. شهریار نسبت به علی بن ابی‌طالب ارادتی ویژه داشت و همچنین شیفتگی بسیاری نسبت به حافظ داشته‌است.

 

 

 

نخستين اشاره در تاريخ اساطير ايران به وجود پرچم، به قيام کاوه آهنگر عليه ظلم و ستم آژي‌دهاک (ضحاک) برمي‌گردد. در آن هنگام، کاوه براي آن که مردم را عليه ضحاک بشوراند، پيش‌بند چرمي خود را بر سر چوبي کرد و آن را بالا گرفت تا مردم گرد او جمع شوند. سپس کاخ فرمانرواي خونخوار را در هم کوبيد و فريدون را بر تخت شاهي نشانيد. فريدون نيز پس از آنکه فرمان داد تا پاره چرم پيش‌بند کاوه را با ديباهاي زرد و سرخ و بنفش آراستند و در و گوهر به آن افزودند، آن را درفش شاهي خواند و بدين سان درفش کاوياني پديد آمد. نخستين رنگ‌هاي پرچم ايران زرد و سرخ و بنفش بود، بدون آنکه نشانه‌اي ويژه بر روي آن وجود داشته باشد. درفش کاويان صرفاً افسانه نبوده و به استناد تاريخ تا پيش از حمله تازيان به ايران، به ويژه در زمان ساسانيان و هخامنشيان، پرچم ملي و نظامي ايران را درفش کاويان مي‌گفتند؛
محمدبن جرير طبري در کتاب تاريخ خود به نام الامم و الملوک مي‌نويسد: درفش کاويان از پوست پلنگ درست شده، به درازاي دوازده ارش که اگر هر ارش را که فاصله بين نوک انگشتان دست تا بندگاه آرنج است، 60 سانتي متر به حساب آوريم، تقريباً پنج متر عرض و هفت متر طول مي‌شود. ابوالحسن مسعودي نيز در مروج اهب به همين موضوع اشاره مي‌کند.
به روايت بيشتر کتاب‌هاي تاريخي، درفش کاويان زمان ساسانيان از پوست شير يا پلنگ ساخته شده بود، بدون آنکه نقش جانوري بر روي آن باشد. هر پادشاهي که به قدرت مي‌رسيد، تعدادي جواهر بر آن مي‌افزود. به هنگام حمله اعراب به ايران، در جنگي که در اطراف شهر نهاوند درگرفت، درفش کاويان به دست آنان افتاد و چون آن را همراه با فرش مشهور «بهارستان» نزد عمر بن خطاب، خليفه مسلمانان، بردند، وي از بسياري گوهرها، درها و جواهراتي که به درفش آويخته شده بود، دچار شگفتي شد و به نوشته فضل الله حسيني قزويني در کتاب المعجم: «... سپس بفرمود تا آن گوهرها را برداشتند و آن پوست را سوزانيدند.

با جمعی از همکاران درون یک فضا پیمای غول پیکر بودیم وداشتیم به کره ی ماه نزیک می شدیم. وای خدای من یعنی واقعا داریم به ماه ی که سال ها آرزوی دیدنش را از نزدیک می مردم می روییم. خیلی شگفت انگیز بود. وقتی که رویم را برگرداندم زمین ظریف و کوچک مان را مشاهده کردم ,وای...تا از این جا زمین را نبینی نمی توانی حدس بزنی ویا تصور کنی که چه قدر قشنگ وآبی رنگ است. ___لطفا لباس هایتان را بررسی کنید که می خواهیم بیرون بروییم. این سخن یکی از همکارانم هنگامی که به کره ی ماه رسیدیم گفت که بار دیگری نیز به فضا آمده بود. خیلی کنجکاو بودم ودر همین حال خیلی هم می ترسیدم ولی با گفتن چیزهای خنده دار خود را سرگرم می کردیم که استرس مان کم تر شود ولی کم نمی شد که نمی شد.! در فضا پیما را باز کردم وبرای اولین بار پا بر روی خاک ماه گذاشتم البته چیزی هم نا گفته نماند که با پای راست از فضا پیما خارج شدم. حس عجیبی داشتم که در مدت چهل سال از زندگیم چنین وضعی نداشتم. به خدا وقدرتش فکر می کردم وبه عظمت متجلی اش ...از این بگذریم خیلی خوب نمی توانستیم نفس بکشیم دلم برای نفس کشیدن های صبحی زمینمان تنگ شده بود. کمی در ماه قدم زدیم که البته بهتر است بگویم پرش زدیم! چند تکه از سنگ کره ی ماه را برداشتیم, وچند تا عکس از ماه گرفتیم. ناگهان یکی از همکارانم ما را صدا زد. وشگفتی خلقتی را به ما نشان داد, خطی که ثابت می کرد در قدیم ماه به دو نیم تبدیل شده, واقعا شگفت انگیز بود وحس می کردم ایمانم به خداوند عزوجل خیلی بیشتر از قبل شده ومعجزه ی بزرگ پیامبر اسلام حضرت محمد(ص)را با چشمان خود می دیدم خیلی مرا خوش حال کرد واسترسم را نیز کم رنگ تر کرد, وبعد از آن اخساس خیلی خوبی داشتم حس می کردم بال در نی آور،،دم ,واقعا احساس توصیف نشدنی بود. حس می کردم در این بالا به خداوند متعال خیلی نزدیک ترم واز ته دلم می گفتم :( ای دل غم مخور که خداوند دهنده به وسعت آسمان ها وزمینش به ما آنقدر ارزانی داده که با تمام وجود فقط او را بخواهیم در کره ی ماه وقتی که به زمین نگاه می کنم زمین مانند توپ کوچک پر از آب گوارا می ماند وابرها نیز مانند پنبه های سفید رنگ به نظرمی رسند. تازه داشتم کم کم هوای لطیف زمین را درک می کردم ودلم برای نفس کشیدن های صبح زود زمین تنگ شده که وقتی از خواب بیدار می شدم نفس عمیقی می کشیدم وباید برای آن خداوند را شکر می کردم اما ...در اینجا وقتی که به آفرینش پر متجلی دنیا نگاه می کنم به دوستانم می گویم وچه زیبا صحنه ای است این عرفان. ! اینجا جای بسیار زیبا وعجیبی است و هر کس به اینجا بیاید رنگ خدایی می گیرد وبه وجود آفریننده ی عظیم وبزرگ پی خواهد برد. با دوستانم کنار هم نشسته بودیم و روزی را تصور می کردیم که انسان های زمین همه بتوانند در این خاک خاکستری رنگ ماه زندگی کنند,اما مشکل ایجاست که دیگر هیچ وقت رنگ باران که رحمت بزرگ خداوند است را نمی بینند واین مشکل بزرگی است چون اینگونه هرگز نمی توانیم در احساس باران رها بودن را تجربه کنند وبه دنبال شهد نوشیدن آن مست ومحتاج شوند. در این جا رد پای فضانوردان دیگر را می بینیم که قبل از ما به کره ی ماه آمده اند وقتی که به زمین برگشتم همه کنجکاو هستند که داستان زندگی ام درماه ودیدنی های آن را بازگو کنم پس خوب نگاه می کنم آن هم نگاهی پر از حیرت , وسعی می کنم به هوش باشم تا تمام زیبایی های این کره ی خاکی را با چشمانی که نعمتی بزرگ از خداست را ببینم که دل را بسوزاند واز سوزش دل هنرنمایی بیافرینم چرا که اسرار خلقت وآفرینش بسیار است ودر این بسیاری اگر خوب دقت کنیم یعنی از ته!! واگر هزار سال دیگر هم در این کره ی خاکی باشیم خسته یا دل زده نمی شوییم زیرا که شگفتی هایی مانند ستاره ای به نام ستاره ی پروین هستند که با هم دیگر همچون دوستانی صمیمی ویا خواهرانی و برادران جدایی ناپذیر در فضا حرکت می کنند وبه شکل خوشه ی انگور هستند واین نیز یکی دیگر از شگفتی های ته خداوند متعال است!

 

 

 

خداوند يكتا را سپاس مي گويم كه توفيقي عنايت فرمود تا بتوانم چند جلد از مجموعه دانستنيهاي اين مركز را براي نوجوانان عزيز كه سرمايه هاي آينده اين كشور هستند ترجمه كنم تا شايد از طريق گام بسيار كوچكي در جهت بالا بردن سطح علمي و اطلاعات عمومي اين عزيزان برداشته باشم.

مجموعه دانستنيهاي «بايد بدانيم»، شامل اطلاعاتي دربارة انواع حيوانات، بدن انسان و غيره است. كتابي كه پيش رو داريد يكي از عناوين مجموعة بايد بدانيم! تحت عنوان «دربارة بدن انسان» است. مطالعه اين كتاب و ساير كتاب هاي مربوط به دانستنيهاي مختلف كه به زودي در اختيار همگان قرار خواهد گرفت نه تنها براي نوجوانان مفيد است بلكه بزرگسالان نيز خالي از لطف نيست.

در پايان بر خود واجب مي دانم كه از مديريت محترم جناب آقاي مهندس سعيد سعادت و همچنين مادرم خانم خديجه سعادت صانعي كه هميشه مشوق من بوده اند و تمامي دوستاني كه در تهيه و تنظيم اين كتاب نقش بسزايي داشته اند تشكر كنم.

بدن انسان
از لحظه اي كه به دنيا مي آييم، تا آخرين لحظه اي كه زنده هستيم، بدن ما ثانيه اي از كار نمي ايستد. مجموعه پيچيده بدن ما، از ميلياردها سلول زنده كه شامل ۲۰۰ نوع مختلف مي باشد تشكيل شده است كه مشتمل بر سلولهاي عصبي به نام نورون و سلولهاي تخصص يافته اي به نام سلولهاي ترشحي هستند. سلولهاي ترشحي هورمون و آنزيم ترشح مي كنند كه براي كارهاي گوناگوني در بدن به كار مي روند. هر نوع از سلولها، در بدن كار خاصي دارند. سلولهايي كه كار يكسان انجام مي دهند با هم بافتها مختلفي بافت عضلاني و بافت عصبي را تشكيل مي دهند. بافتها نيز در كنار يكديگر اندامها را مي سازند كه بخشهاي مهم و اصلي بدن هستند. ششها، قلب، كبد و مليه ها، اندامهاي مهم بدن به شمار مي روند

كه در ارتباط با هم بوده و هر كدام سيستمي را به وجود مي آورند كه هر سيستم كار بسيار مهمي انجام مي دهد. به عنوان مثال: قلب، رگهاي خوني و خون در مجموع، سيستم گردش خون را مي سازند. اين سيستم اكسيژن و مواد غذايي بدن را كنترل مي كند. با كمي دقت در ساختار بدن و سيستمهاي موجود در آن و چگونگي كار و ارتباط آنها با يكديگر، بايد اعتراف نمود كه انسان پيچيده ترين و در عين حال شگفت انگيزترين مخلوق آفريدگار است.

 

 

شروع تحصیلات متوسطه او همزمان با آغاز جنگ جهانی اول و تعطیلی مدارس فرانسوی زبان بیروت بود. از این رو به مدت دو سال در منزل به تحصیل پرداخت. پس از آن در کالج آمریکایی بیروت به تحصیلات خود ادامه داد. در سن ۱۷ سالگی لیسانس ادبیات، و در سن ۱۹ سالگی لیسانس بیولوژی را اخذ نمود. پس از آن در رشته مهندسی راه و ساختمان از دانشکده فرانسوی مهندسی در بیروت فارغ‌التحصیل شد. در آن دوران با اشتغال در نقشه‌کشی و راهسازی، به امرار معاش خانواده کمک می‌کرد. او همچنین در رشته‌های پزشکی، ریاضیات و ستاره‌شناسی به تحصیلات دانشگاهی پرداخت.

حسابی در دانشگاه سوربن فرانسه، در رشتهٔ فیزیک به تحصیل و تحقیق پرداخت. در سال ۱۹۲۷ میلادی در سن ۲۵ سالگی دانشنامه دکترای فیزیک خود را، با ارائهٔ رساله‌ای تحت عنوان «حساسیت سلول‌های فتوالکتریک»، با درجه عالی دریافت نمود.[۹]

 

 

 

به روایتی مقبرهٔ او در شهر خوی، استان آذربایجان غربی می‌باشد. آرامگاه دیگری نیز منسوب به وی در شهر خیوه ازبکستان وجود دارد و البته آرامگاهی هم در ما بین صومعه‌سرا و فومن این مقبره خود یک مجموعهٔ فرهنگی - تاریخی است و در فاصلهٔ قرن‌های هشتم تا چهاردهم هجری (۱۴ تا ۲۰ میلادی) برای بزرگداشت نام پهلوان محمود ساخته شده‌است. چنان‌که در آن نواحی رسم بر این است که پس از مراسم ازدواج برای تبرک به زیارت آرامگاه او می‌روند.

طبق منابع موثق، پهلوان محمود قتالی فرزند پهلوان پوریای ولی بوده و با عنوان محمود قتالی بن پوریای ولی از وی نام برده شده‌است. برخی از منابع متاخر کلمه «ابن» که به معنی «فرزند» است، حذف نموده و منابع معاصر نیز هر دو شخصیت را یکی فرض نموده و پهلوان محمود قتالی را مشهور به پوریای ولی ذکر کرده‌اند.

این اشتباه در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی هم تکرار شده‌است. اما باید توجه داشت که پهلوان محمود قتالی هر چند که عارف و پهلوان نامداری بوده و آثاری هم با یادگار گذاشته، ولی هرگز در شهرت و نام‌آوری به پدرش پهلوان پوریای ولی نمی‌رسید.

پس می‌توان گفت آرامگاه پهلوان محمود قتالی فرزند پوریای ولی است که در شهر خیوه در ۲۵ کیلومتری جنوب شهر اورنگ مرکز خوارزم ازبکستان می‌باشد.[۲]

شهرت پوریای ولی تنها به دلیل پهلوانی‌هایش نیست بلکه مردم منطقه او را به داشتن ویژگی‌های نیکوی اخلاقیِ معلم، مرشد، صوفی و مرد خدا می‌شناسند. آرامگاه مشهور شده بنام او از پر رونق‌ترین مکان‌ها در منطقه‌است که هر روز مردم کثیری از اطراف فرارود و به ویژه خوارزم برای زیارت و راز و نیاز با خدای خود به آنجا می‌روند. گفتنی است که در ایشان قلعه امیران و صاحب منصبان زیادی مدفون‌اند اما امروزه از هیچ‌یک از آنها نامی برده نمی‌شود و تنها نام پهلوان محمود بن پوریای ولی و آرامگاهش همچنان زنده‌است.[۳]

البته مقبره‌ای در شهر خوی وجود دارد که روی آن نام پوریای ولی نوشته شده‌است؛ و مردم شهر خوی آن را «پیر ولی» می‌نامند. در مورد اینکه پهلوان پوریای ولی در خوی زندگی کرده و در همین شهر و در گورستان مشهور به «پیرولی» دفن شده‌است به ۵ سند مهم تاریخی اشاره می‌شود: